Hermann Einarsson

Þá er komið að því sem að ég og margir aðrir óttuðumst þegar Síldarvinnslan keypti SR-Mjöl að verksmiðjunni á Siglufirði yrði lokað og tæki og tól seld til niðurrifs.

Þetta er mjög mikið áfall bæði fjárhagslegt og tilfinningalegt fyrir Siglufjörð og bæjarbúa. Þær eru ófáar krónurnar sem bræðslan skaffaði í bæinn tekjur hafnarinnar voru ævintýralegar þegar mest gafst og tekjur starfsmanna góðar.

Ég var svo heppinn að starfa hjá Síldarverksmiðjum ríkisins og síðar SR-Mjöl þegar bræðsla stóð yfir, þetta var oft mikil vinna langar vaktir en tekjurnar góðar og samstarfmennirnir skemmtilegir.Ég ætla ekki að rifja upp sögu ”bræðslu” í Siglufirði við sem ólumst upp á staðnum munum eftir peningalyktinni reykinn lagði ekki ósjaldan yfir skólalóðina og inní kennslustofur og mörgum varð óglatt en þetta var vinna og það þýddi tekjur fyrir allt og alla enda bara talað um ,,peningalykt’’ 

Það sem mér sárnar einna merst er að það segir enginn neitt forsvarsmenn sveitarfélagsins sjá ekki sóma sinn í að bóka þó ekki væri nema að þeir ”hörmuðu” í hverslags aðstæður mál væru komin. Fólkið sem sem talaði um atvinnu uppbyggingu og fjölskyldurnar í kosninga  örmyndinni sem var sl vor. Í dag er raunin sú að atvinnu og markaðsfulltrúinn sem var í 50% starfi er hættur og enginn tekið hans starf. Það kom kannski líka berlega í ljós í október þegar göngin voru vígð. Fjallabyggð varð að aðhlátursefni, kaldvatnið tekið af í Siglufirði á sunnudeginum og helgina eftir komu gestir víða að lokuðum dyrum.

Það er starfandi atvinnu og ferðamálanefnd sem hefur haldið heila fjóra fundi frá því í júní 2010 ekki hefur hún heldur ályktað um þetta. Er ekki nauðsynlegt að sveitarfélagið hafi starfsmann sem sé tengiliður milli atvinnulífsins og stjórnsýslunnar? Ferðamennska er líka atvinna, það er mikil gróska og uppbygging í ferðamennsku í Fjallabyggð og er það vel.  

Ég stóð fyrir undirskriftasöfnun 2007 þar sem skorða var á Síldarvinnsluna að hefja aftur vinnslu í verksmiðjunni sem var ein sú fullkomnasta og afkasta mesta á landinu og skrifuðu 230 nafn sitt á listann sem var afhentur verksmiðjustjóra sem þá var áður hafði bæjarstjórn falið bæjarstjóra að skrifa framkvæmdastjóra Síldarvinnslunnar og óska eftir upplýsingum um áframhaldandi starfsemi þeirra á staðnum.

 Nú er það staðreynd að verksmiðjan er komin í eigu Spánverja og stendur yfir niðurrif á tólum og tækjum sem verða svo sett upp annarstaðar. Tími gamla bræðsluveldisins er endanlega liðinn. Eftir stendur í Siglufirði veglegt safn um sögu tól og tæki, við lifum orðið á forni frægð svona rétt eins og knattspyrnufélagið Liverpool.

Er það alfarið í höndum borgarstjóra geimverunnar að taka ákvörðun um staðsetningu flugvallarins? Getur verið að geimveran átti sig ekki á að höfuðborgin sem fær stórann hluta útsvarstekna og fleiri gjalda af þeirri þjónustu sem landsmenn allir þurfa að sækja til höfuðborgarinnar? Vill geimveran kannski líka losna við háskóla sjúkrahús, sjávarútvegsráðuneytið ofl ofl? Er kannski kominn tími uppstokkunar á staðsetningu ríkisstofnana? Þau eru nokkur sveitarfélögin sem hafa lýst yfir áhuga á að hýsa áður nefndar stofnanir og fleiri til.

	„Flugvöllurinn verður hér til 2024“
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Með tilkomu Héðinsfjarðargangna þá er gert ráð fyrir aukinni aðsókn í skíðaparadísina í Skarðinu. Ljóst er að Eyjafjarðarsvæðið og Tröllaskagi bjóða uppá einstakt skíðasvæði sem nær frá Grenivík í austri til Siglufjarðar í vestri. Í boði eru misjöfn svæði og allri geta fundið eitthvað við sitt hæfi. Nú velti ég því fyrir mér hvort að ekki verði einn aðgöngumiði sem gildir á öll svæðin, staðreyndin er sú að á Akureyri er önnur afþreying t.d leikhús, bíó fjölbreytt úrval veitingastaða og mikið framboð af gistirými. Nú er ekki svo að hinir staðirnir hafi ekki líka eitthvað að bjóða í afþreyingu matsölustöðum og gistingu þeir hafa það að sjálfsögðu bara í minna minna mæli.

Á laugardaginn síðasta þá var ég staddur á Dalvík og tók þar þátt í vígslumóti hjá blakklúbbnum, en það var verið að taka í notkun glæsilegt íþróttahús til hamingju með það Dalvíkurbyggð. Nú er að ljúka uppbyggingu glæsilegs sundlaugasvæðis í Ólafsfirði eða austurbæ Fjallabyggðar og þegar því er lokið er komin mjög góð aðstaða og frábær afþreying fyrir börn og fullorðna. Næsta skref hjá Fjallabyggð ætti að vera að byggja upp aðstöðu fyrir skíðafólk í Skarðinu, það er ekki nóg að hafa þrjár lyftur ef aðstaðan er svo nánast engin. Á öllu þessu svæði eru tvö salerni og það í þjónustuskálanum sem er svo lítill að aðeins örfáir komast það fyrir. Nú þegar liggur fyrir skýrsla sem fyrri sveitastjórn lét gera varðandi uppbyggingu svæðisins og ætti ekki að vera flókið að koma þeirri vinnu sem til þarf í gang. Ef áhugi núverandi sveitastjórnar er á málinu þarf að koma þessu verkefni inní gerð fjárhagsáætlunar og hefjast handa við uppbyggingu ekki seinna en vorið 2011. Ef á að byggja upp á ferðamennsku þá hlýtur þetta að vera mikilvægur þáttur í þeirri framkvæmd. Ég ætla ekki að eiða orðum á þá hugmynd já og undirskriftalista vegna byggingu nýrrar líkamsræktarstöðvar í Ólafsfirði,  það er nýleg líkamsræktarstöð í íþróttamiðstöðinni á Siglufirði sem allir íbúar og gestir hafa aðgang að. Hvort að sú framkvæmd var skynsöm eða ekki er svo annað mál en þetta er það sem búið er að gera og verður ekki aftur tekið. Hefjum uppbyggingu á skíðasvæðinu í Skarðinu og gerum það með sóma.

Þegar talað er um sátt og sáttalausnir nýja Ísland og ný vinnubrögð á þessum erfiðu tímum þá hlýtur maður  að velta fyrir sér hvort að þeir sem setið hafa svona lengi við kjötkatlanna eru réttu aðilarnir í þau verkefni? Er ekki talað um að maður verði samdauna sínu umhverfi? Ég velti því fyrir mér hvort að þeir sem hafa svona langa reynslu hafi þá víðsýni og vilja til að breyta hlutunum? Er ekki líka talað um að eftir því sem maður eldist verði hlutirnir í fastari skorðum. Ég kom til vinnu á gamall gróinn og  góðan vinnustað fyrir nokkrum árum og viti menn þar voru starfsmenn með 25 - 30 ára starfsreynslu gott og vel, þannig vinna alltaf svipuð framleiðsla. En svo gerist það að það verður til ný deild við fyrirtækið og hvað gerist þá? Jú þeir sem höfðu unnið þarna sem lengst "áttu" sín bílastæði og höfðu lagt þarna í 25 - 30 ár og að ætlast til þess að menn færu að leggja bílum sínum annarstaðar það var nánast glæpur. En sem betur fer þá höfðust breytingar í gegn eftir að menn ræddu málin og sáu þá að þeir tepptu aðgang að eigin þjónustufyrirtæki og jú það var nú svo að þetta var þeirra hagur að fólk hefði greiðan aðgang að öllum deildum fyrirtækisins. Og svo var ekki eins og það þyrfti að leggja langt frá fyrri lögn nei ekki nema 20 metrar eða svo. En svona verður þetta oft eftir því sem maður dvelur lengur á sama stað þá verður maður samdauna sínu umhverfi tekur illa breytingum og verður blindur á einfaldar lausnir.

 Nú, þann 2. október, verður hátíð í Fjallabyggð vegna vígslu  Héðinsfjarðarganga. Þá opnast göng milli Ólafsfjarðar og Héðinsfjarðar, 6,9 km löng og önnur milli Siglufjarðar og Héðinsfjarðar 3,7 km. Verkið var unnið af Háfelli og tékkneska verktakafyrirtækinu Metrostav. Á sínum tíma voru samgöngur til Ólafsfjarðar og Siglufjarðar torsóttar. Úrbót varð árið 1967 þegar Strákagöng voru opnuð til Siglufjarðar og árið 1990 þegar göng um Ólafsfjarðarmúla voru tekin í notkun. Nú sér fyrir endann á tengingu þessara tveggja byggðakjarna. Mikil breyting verður á því í framtíðinni þurfa íbúar Fjallabyggðar ekki að reiða sig á Lágheiðina sem á það til að vera ófær eða torsótt stóran hluta vetrar.  

Mikilvæg samgöngubót

Nýju Héðinsfjarðargöngin munu hafa afgerandi jákvæð áhrif á samfélagið í Fjallabyggð og voru í reynd forsenda þess að fyrrum sveitarfélög á svæðinu sameinuðust í eitt. Sú sameining hefur gengið vel fyrir sig en mun nú nýtast að fullu þegar göngin opna. Jarðgöngin munu einnig efla þéttbýliskjarnana við Eyjafjörð því með göngunum verður til samfellt atvinnusvæði sem nær frá Akureyri til Siglufjarðar með ríflega 20 þúsund íbúum. Það getur meðal annars leitt til fjölbreyttari starfa, minna atvinnuleysis, hærri launa, lægra vöruverðs og fjölbreyttari verslunar og þjónustu. Auk þess skapast margvísleg ný tækifæri í ferðaþjónustu á Norðurlandi. Ólafsfjörður og Siglufjörður hafa um langt skeið þurft að glíma við hnignun í frumframleiðslu og umtalsverða fólksfækkun sem dregið hefur úr lífsgæðum á svæðinu. Með göngunum verður þessari þróun vonandi snúið við og er það ein meginröksemdin fyrir fjárfestingunni sem í þeim felast.

 Rannsókn á samgöngum og byggðaþróun

Háskólinn á Akureyri hefur unnið að rannsóknarverkefninu Samgöngubætur og byggðaþróun: Félagsleg, efnahagsleg og menningarleg áhrif Héðinsfjarðarganga á mannlíf á norðanverðum Tröllaskaga. Verkefninu er ætlað að leggja heildstætt mat á stöðu Fjallabyggðar og þær breytingar sem vænta má á samgöngumynstri, búsetuþróun, efnahagslífi, opinberri þjónustu og félagslegum auð í kjölfar opnunar ganganna. Jafnframt er verkefninu ætlað að styrkja fræðilegan grundvöll fyrir mati á samfélagslegum áhrifum jarðgangagerðar á landinu almennt. Rannsóknin hófst haustið 2008 og er áætlað að hún standi til ársloka 2012. Hún er unnin með tilstyrk Rannsóknasjóðs Vegagerðarinnar sem veitti styrk til hennar árin 2009 og 2010. Tólf kennarar og sérfræðingar við Háskólann á Akureyri hafa jafnframt tekið virkan þátt í rannsókninni. Þóroddur Bjarnason, prófessor í félagsfræði, átti frumkvæði að rannsókninni og hefur stýrt henni frá upphafi. 

Eljusamir frumherjar

 Árið 1990 lagði frumherjinn Sverrir Sveinsson, Framsóknarflokki, fyrst fram þingsályktunartillögu á Alþingi um jarðgöng milli Ólafsfjarðar og Siglufjarðar í framhaldi af opnun jarðganga um Ólafsfjarðarmúla. Meðflutningsmenn Sverris að tillögunni voru Halldór Blöndal, Jón Sæmundur Sigurjónsson, Jóhannes Geir Sigurgeirsson, Ragnar Arnalds, Árni Gunnarsson og Pálmi Jónsson. Hafa þessir menn alla tíð stutt göngin af eljusemi. Þótt á engan sé hallað skal einnig nefnt að tveir menn, þeir Halldór Ásgrímsson og Davíð Oddsson, áttu afgerandi þátt í að verkið varð að veruleika. Samgönguráðherrarnir Sturla Böðvarsson og Kristján L. Möller hafa einnig lagt sitt lóð á vogarskálarnar ásamt heimamönnum. Nú er að rætast stór draumur. Mikil tilhlökkun er í heimamönnum að fá almennilegar samgöngubætur á milli þessara svæða sem og þann hring sem opnast á Norðurlandi. Siglufjörður og Ólafsfjörður eru ekki lengur endastöð.    

Hermann Einarsson, fyrrum bæjarfulltrúi í Fjallabyggð